BOERDERIJEN - KLEINE HUISJES, een dorp in het Marnegebied in het noordwesten van Groningen.

gem. Het Hogeland
Ga naar de inhoud
Groot Halsum
kleine huisjes boerderij groot halsumBoerderij  van het kop-hals-romp type. Deze boerderij was een edele heerd waaraan  het redgerrecht was verbonden. Het is bekend dat Tjasse Halbertsma in  1462 eigenaar was van deze boerderij, rechter in Kloosterburen. In 1521  Garbrandt Halsema, zijlrechter.
In  1599 het eigendom toebehoorde aan Jacob Halsem en Catharina. Waar nu de  buitentuin is stond vroeger Klein Halsum doch als gevolg van de  Kerstvloed in 1717 is deze verdwenen. Het voorhuis is onderkelderd,  waarin een balk met 1599 en tekst "JACOP HALSEM X CATRINA SIN HUISFROW.  ANNO DOMINI 1599 DEN 13 DESSEMBER". Voorgevel met daarin tweemaal twee zesruitsvensters. Achterin het voorhuis nog twee zesruitsvensters.  
Kleine vensters in schuurgevel.

kleine huisjes broerderij feddemaheerdFeddemaheerd
Het land  van deze boerderij behoorde tot 1594 aan het Oldenklooster. De Feddema's  waren ooit grootgrondbezitters in de voormalige gemeente Kloosterburen.  De Feddemaheerd, ligt aan de Feddemaweg ten noorden van Kleine Huisjes.  De boerderij Feddemaheerd te Kloosterburen werd bewoond door Luirt  Julles Boelens (1580-1663) en zijn vrouw Adriaantje Ariens. De naam  Feddemaheerd, oorspronkelijk is de naam Feddemahuis (mogelijk een oud  steenhuis, rond 1580 een boerderij van Oldenklooster in de Marne).

Heemsterheerd
kleine huisjes boerderij heemsterheerdDe  boerderij Heemsterheerd (kop-hals-rompboerderij) was een  provincieplaats en behoorde voor 1594 aan het klooster Oldenklooster te  Kloosterburen.
Enkele bewoners waren:
Grietje Tewes geboren op  de Grote Bosch te Usquert, overleden voor 1673 te Kloosterburen, gehuwd  op 5-11-1665 te Usquert met Thomas Tonnys van Kloosterburen, landbouwer  op de Heemsterheerd te Kloosterburen van 1667 t/m 1720, hij hertrouwde  in 1673. Uit oude archieven: Statenarchieven 726 01. 86, Thomas Tonnys  en Grietje Tieuwes ehelieden, hebbende door overdragt an haer gecoft de  plaetse van Jacob Sierts groot 108 Jucken de provincie toebehorende tot  Cloosterburen gelegen.
Bewoners in 1720 waren Menne Everts (Eeuwke) getrouwd met Foske Mennes.
Jan Johannes Rienks en Heilina Luitjens Siertsema, bewonen rond 1800 de Heemsterheerd. Rond 1870 kocht Theodorus (Tjaard) Halsema de Heemsterheerd. Nog rond 1900 tot ?? was de boerderij in bezicht van Jacob Halsema.

Oud en Nieuw Bokum
kleine huisjes boerderij oud bocumDe  buurtschap Bokum ligt ten noorwesten van Kleine Huisjes en Kloosterburen,  aan de voet van een oude zeedijk. In het verleden heeft bij Bokum een  steenhuis gestaan. Het geslacht dat daar woonde wordt voor het eerst  genoemd in 1462 als Bokuma. Wanneer dat steenhuis is verdwenen is  onbekend, de laatste vermelding dateert van 1615. Uit een aantekening  van de landmeter Gerrit Hopper van het jaar 1573 blijkt, dat hij een  opmeting heeft verricht met een roede, 'staende an Gerbrant Bokema  stenhuys'. Verder is van dit steenhuis niets bekend. Wel worden voor  1573 leden van de familie Bokema genoemd, sinds 1462. In 1615 werd de  behuizing van Garbrant Hebels tho Bokum, 'staende up een affbroeck' (2  mogelijke betekenissen 1-Het huis stond op afbraak. 2-Afbrokkelend stuk  land, waar de zee meer land opeiste.) met ongeveer 14 jukken land  binnen- en buitendijks in Bokumaheerd gelegen verkocht.

Met  deze behuizing is mogelijk het steenhuis bedoeld. Waarom het verdween  is onbekend, toch zal Bocum spoedig verdwenen zijn en het land bij een  andere behuizing behoren. Ter plaatse is nadien een boerderij gebouwd,  welke echter verdwenen is bij de watersnoodramp van kerst 1717. Na de  stormramp van 1717 werd de nieuwe dijk zuidelijk van de boerderij  gelegd, zodat deze buitendijks kwam te liggen. De boerderij Bokum lag  oorspronkelijk op een 'groene wierde' buiten de dijk, in wat nu de  Bokumer Ikemapolder heet. In 1720 is Bokum herbouwd op de huidige plek.  De boerderij stond toen oost-west georiënteerd wat nog te zien was op  een afbeelding uit 1825. In 1858 is de boerderij herbouwd en wel in de  richting noord-zuid. Sinds de splitsing van Bokum, al in 1819, heet deze  boerderij Oud Bokum, de andere boerderij heet Nieuw Bokum.

kleine huisjes boerderij ikemaheerdIkemaheerd
Ten  zuiden van de Dijksterweg staat boerderij Ikemaheerd. Deze behoorde tot  de reductie van 1594 aan het Oldenklooster (Kloosterburen). In 1717  verdronken alle bewoners bij de Kerstvloed en vervolgens werd de  boerderij ten zuiden van de nieuwe dijk herbouwd op een perceel  grasland. In 1865 werd de boerderij afgebroken en 1887 iets oostelijker  aan de andere zijde van de Damsterweg weer herbouwd. De naam (van) Ikema  is ontleend aan de Ikemaheerd in Kloosterburen, waar  Claas Jans ca.  1750 boer was. Klaas Jans van IKEMA, Landbouwer op Ikemaheerd te  Kloosterburen, geboren op 26-05-1737 te Saaxumhuizen. Gehuwd voor 1762  met Stijnje Jans OUDMAN, geboren op 14-04-1740 te Warffum, overleden  voor 1788, dochter van Jan Cornelis, Landbouwer op 't Schathuis te  Warffum, en Anje Jans.

Gokemaheerd
(ca 55 juk), denkelijk eigenerfd tot eind 16e eeuw: Jurrien Gokema, Riekel Jurriens Gokema
Terug naar de inhoud